Jeździectwo

Rajdy długodystansowe – jedna z jeździeckich dyscyplin sportowych, uznana za oficjalną przez Międzynarodową Federację Jeździecką (FEI) w 1982 roku. W tej konkurencji jeździec i koń muszą pokonać określony dystans kilkudziesięciu kilometrów w jak najkrótszym czasie. Zwycięzcą rajdu jest para, która pierwsza przekracza linię mety, spełniając równocześnie na trasie normy weterynaryjne. Po każdym odcinku (tzw. "pętli"), jak też przed startem i po zakończeniu rajdu, koń jest poddawany kontroli weterynaryjnej. Tylko pozytywna opinia lekarza weterynarii na każdej bramce umożliwia zawodnikowi kontynuowanie następnego odcinka.

Skoki przez przeszkody – jeździecka olimpijska dyscyplina sportu, jedna z 7 wspieranych przez Międzynarodową Federację Jeździecką (FEI). W dyscyplinie tej, koń i jeździec pokonują przeszkody ustawione na torze zwanym parkurem z jak najmniejszą ilością błędów.

Ujeżdżenie (też: dresaż, z fr. dressage – tresura) – olimpijska dyscyplina jeździecka wspierana przez Międzynarodową Federację Jeździecką (FEI). W nowoczesnym ujeżdżeniu, jeździec i koń wykonują serię określonych wcześniej ruchów, zwanych figurami na czworokątnej arenie, zwanej czworobokie. Znajomość podstaw tej dyscypliny jest konieczna przy uprawianiu innych dyscyplin jeździeckich, np. skoków. Ujeżdżenie jest też jedną z trzech prób, jakie obejmuje WKKW.

Woltyżerka – dyscyplina jeździecka, obecnie jako jedna z 7 dyscyplin wspierana jest przez Międzynarodową Federację Jeździecką (FEI). W dyscyplinie tej zawodnik lub grupa zawodników wykonuje zróżnicowane ćwiczenia gimnastyczne i akrobatyczne na galopującym lub stępującym koniu, prowadzonym na lonży.
Współczesna woltyżerka nie jest jednak wyłącznie odrębną dyscypliną; podobnie jak w czasach dawniejszych, stanowi często element przygotowań w uprawianiu innych dyscyplin jeździeckich: jako element nauki jazdy konnej początkujących oraz jako część treningu dla zaawansowanych.
Osiągnięcia Polski w Jeździectwie:
Już w średniowieczu w Polsce istniały lud. formy gier i współzawodnictwa (m.in. zapasy, ciskanie głazami i kamieniami), organizowano także zawody konne oraz turnieje rycerskie. Rodowód współcz. kultury fiz. i sportu sięga okresu oświecenia i jest związany z działalnością Komisji Edukacji Nar.; prekursorem wychowania fiz. młodzieży był m.in. Jędrzej Śniadecki, autor pierwszej w pol. piśmiennictwie i jednej z pierwszych na świecie książek o tej tematyce O fizycznym wychowaniu dzieci (1805); 1839 powstał pierwszy klub jeździecki w Poznaniu, 1862 Poznańskie Tow. Gimnastyczne, a 1867 Tow. Gimnastyczne „Sokół” we Lwowie, którego powstanie jest uważane za początek zorganizowanego ruchu sport. w Polsce; 1882 założono istniejące do dziś Warsz. Tow. Wioślarskie. Duże znaczenie dla rozwoju wychowania fiz. i sportu miały też zakładane od 1888 z inicjatywy H. Jordana publiczne ogrody gier, zabaw i ćwiczeń fiz. dla dzieci i młodzieży (tzw. ogrody Jordanowskie), a także kluby (1908 zał. Akademicki Związek Sport.) działające w miastach uniwersyteckich (Krakowie, Warszawie, Poznaniu, Wilnie) oraz kluby sport., m.in. we Lwowie (zał. 1903 Czarni i 1904 Pogoń), w Krakowie (1906 Cracovia i Wisła), Łodzi (1908 ŁKS), Poznaniu (1912 Warta), Warszawie (1915 Polonia); powstawały także organizacje sport. mniejszości nar., np. żydowski klub sport. Makkabi (zał. 1909). Po odzyskaniu niepodległości 1918 powołano do życia większość pol. związków sport. (pierwszy — Pol. Związek Lekkiej Atletyki, zał. 1919) oraz Polski Komitet Olimpijski (PKOl); Polska aktywnie włączyła się do międzynar. ruchu sport. i olimpijskiego; najpopularniejszą dyscypliną w Polsce w okresie międzywojennym stała się piłka nożną; 1921 pol. drużyna rozegrała pierwszy międzypaństw. mecz piłki nożnej (w Budapeszcie z Węgrami); 1924 pol. reprezentanci przystąpili do udziału w igrzyskach olimpijskich; do II wojny świat. zdobyli 20 medali olimpijskich (3 złote, 6 srebrnych i 11 brązowych); mimo istnienia 3 uczelni kształcących nauczycieli wychowania fiz. (w Warszawie, Krakowie i Poznaniu), wychowanie fiz. dzieci i młodzieży w szkołach stało na dość niskim poziomie; brakowało także dobrej jakości sprzętu sport., którego produkcja na skalę przem. w zasadzie nie istniała.